Του Στέλιου Κούλογλου
Mεθαύριο Πέμπτη στη Λέσβο, επαναλαμβάνεται η δίκη των δύο Αφγανών προσφύγων, των Αμίρ Ζαχίρι και Ακίφ Ρασούλι. Έχουν καταδικαστεί πρωτόδικα σε φυλάκιση 50 ετών ο καθένας, ως διακινητές.
Οι δύο κατηγορούμενοι δεν έχουν σχέση με το έγκλημα. Ο Αμίρ ήταν στη βάρκα μαζί με τη μικρή κόρη του και την έγκυο γυναίκα του. Παίρνουμε καμιά φορά την οικογένεια στη δουλειά, αλλά όχι μέσα στη νύχτα, σε μια ετοιμόρροπη βάρκα κόντρα στα κύματα. Είδε το παιδί του για πρώτη φορά στο δικαστήριο. Οι σκηνές που πρόλαβε να το χαϊδέψει, για λίγα λεπτά σε ένα διάλειμμα της δίκης, μας έσκισαν την καρδιά.
Οι δύο τους ανήκουν στη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές, σύμφωνα με το ελληνικό υπουργείο Δικαιοσύνης. Το 2019, φυλακίστηκαν στην Ελλάδα 1.905 άτομα με την κατηγορία της διευκόλυνσης παράνομης εισόδου. Η μέση διάρκεια των δικών, είναι περίπου 28 λεπτά. Και η μέση ποινή 44 χρόνια φυλακή.
Στις δίκες συχνά δεν υπάρχει επαρκής διερμηνεία και όσοι δικηγόροι διορίζονται την τελευταία στιγμή από το δημόσιο, δεν έχουν το στοιχειώδη χρόνο για να μελετήσουν το φάκελο της υπόθεσης.
Πριν από 2 εβδομάδες, την παραμονή της δίκης που αναβλήθηκε για την Πέμπτη, επισκεφθήκαμε, μια ομάδα ευρωβουλευτών, δικηγόρων, δημοσιογράφων και ακτιβιστών, τους δύο κατηγορούμενους στο αστυνομικό τμήμα. Δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει πώς και γιατί έχουν φάει 50 χρόνια. Βρίσκονται στη φυλακή από τον Σεπτέμβριο του 2020.
«Κανείς δεν εμφανίστηκε στην ακροαματική διαδικασία, ούτε καν το στέλεχος της ακτοφυλακής που είχε καταθέσει εναντίον μας», είπε ο Ακίφ Ρασούλι στην Ελενα Σμιθ του Guardian. «Ακόμα δεν καταλαβαίνω. Το δικαστήριο μου επέτρεψε να μιλήσω μόνο για ένα λεπτό και στη συνέχεια μου έδωσε 50 χρόνια φυλάκιση».
Συνάντησα για πρώτη φορά τον Ακίφ και τον Αμίρ το φθινόπωρο στις φυλακές της Χίου, όπου είναι φυλακισμένος και ο Σομαλός πρόσφυγας Μοχάμαντ, για τον οποίο έχω ξεκινήσει μια διεθνή εκστρατεία με την υποστήριξη και άλλων ευρωβουλευτών από διαφορετικές πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου.
O Μοχάμαντ Χανάντ Αμπντί καταδικάστηκε σε 142 χρόνια φυλακή, παρότι έσωσε 31 από τους 33 ανθρώπους που βρίσκονταν στη βάρκα όταν, όπως μονίμως συμβαίνει, ο Τούρκος διακινητής τους εγκατέλειψε στο μέσο της διαδρομής. «Με κατηγόρησαν ότι ήμουν ο καπετάνιος, παρότι εκείνη τη μέρα είδα για πρώτη φορά τη θάλασσα», είπε ο Μοχάμαντ στον Φαμπιέν Περιέ, της γαλλικής Liberation.
Το ίδιο ισχύει και για τους 2 Αφγανούς, που όπως και ο Μοχάμαντ, υποστηρίζουν ότι δεν ξέρουν κολύμπι. Ο Μοχάμαντ καταδικάστηκε το Μάιο του 2021. Η έφεση του έχει οριστεί για τον Ιανουάριο του 2023. Αλλά τι είναι 2 χρόνια, μπροστά στα 142;
Στη δίκη της Πέμπτης θα καταθέσουμε μαζί με μια εξαιρετική συνάδελφο, ευρωβουλευτή της Αριστεράς, την Κλαιρ Ντέιλι. Μαζί θα κάνουμε, μετά τη δίκη, και μια συμβολική πράξη συμπαράστασης υπέρ του διάσημου Νορβηγού φωτογράφου και σκηνοθέτη Knut Bry.
Δυό εβδομάδες πριν, τις μέρες που είμαστε στη Λέσβο για τη δίκη που αναβλήθηκε, ο Knut, 76 ετών, δημιουργός τριών πολυτελών λευκωμάτων για την Λέσβο που τη διαφημίζουν παγκοσμίως, συνελήφθη και κατηγορείται για κατασκοπεία: στο κεντρικό, τουριστικό λιμάνι της Μυτιλήνης, φωτογράφιζε για το επόμενο βιβλίο του με θέμα τα τοπία της Λέσβου! Οπως κάθε τουρίστας που φθάνει στο νησί!
Ήταν πιθανότατα η απάντηση του «βαθέως κράτους» της Λέσβου, στη μεγάλη συναυλία συμπαράστασης για τους Ακίφ και Αμίρ και το αντιφασιστικό κλίμα που δημιουργήθηκε. Χρόνια στο νησί, ο Knut είχε εκφράσει την αλληλεγγύη του για τους πρόσφυγες. Ετσι λοιπόν την Πέμπτη, μαζί με την Κλαιρ και οργανώσεις για την ελευθερία του τύπου, θα πάμε να φωτογραφίσουμε στο λιμάνι της Μυτιλήνης.
Η Κλαιρ είναι συνηθισμένη από τέτοια. Μαζί με τον Μικ Γουάλας, επίσης Ιρλανδό ευρωβουλευτή και παρόντα στη δίκη που αναβλήθηκε, πέρασαν το 2014 τον φράχτη του διεθνούς αεροδρόμιου του Σάνον και προσπάθησαν να επιθεωρήσουν ένα σταθμευμένο αμερικανικό πολεμικό αεροπλάνο.
Παρότι ουδέτερη χώρα, για πάνω από δύο δεκαετίες η ιρλανδική κυβέρνηση επέτρεπε το αεροδρόμιο Σάνον να χρησιμοποιείται ως στρατιωτική βάση των Ηνωμένων Πολιτειών. Η παράνομη μεταφορά όπλων και πυρομαχικών μέσω της Ιρλανδικής επικράτειας αποτελεί παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Η Κλαιρ και ο Μικ, μέλη τότε της ιρλανδικής Βουλής, πέρασαν με μια ανεμόσκαλα πάνω από τον περιμετρικό φράχτη του αεροδρομίου και κατευθύνθηκαν προς το αεροσκάφος.
Συνελήφθησαν και τον επόμενο χρόνο πέρασαν από δίκη, η οποία στράφηκε κατά των κατηγόρων τους: επί τρεις ημέρες καυτηρίασαν τα ψέματα της κυβέρνησης και την παράνομη συμμετοχή της στους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς των ΗΠΑ. Καταδικάστηκαν σε πρόστιμο ή φυλάκιση ενός μηνός. Και διάλεξαν να εκτίσουν την ποινή τους.
