Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα Καθημερινή
Της Μαρίας Αθανασίου
Το πρωινό της 19ης Αυγούστου 2015, οι κάτοικοι στον Μόλυβο της Λέσβου άκουσαν από την ντουντούκα του δημαρχείου την ανακοίνωση: «Καλημέρα, Μόλυβε, εδώ είναι το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου». Στο μικρόφωνο, με στεντόρεια φωνή, η Λητώ Ντάκου εγκαινίαζε τη διοργάνωση που έμελλε να γίνει σήμα κατατεθέν του χωριού και να ενώσει κατοίκους, διακεκριμένους μουσικούς και λάτρεις της κλασικής μουσικής από όλο τον κόσμο. Η Λητώ κατάγεται από τον Μόλυβο. Έπειτα από επιτυχημένη καριέρα στον χρηματοοικονομικό τομέα, επέστρεψε στην πατρώα γη, όπου είχε τη χαρά να συναντήσει κι άλλους ανθρώπους με διάθεση προσφοράς. «Είμαστε μια τρελή ομάδα ανθρώπων, που ήθελαν να βοηθήσουν τον τόπο καταγωγής τους με μια καινοτόμο ιδέα που να συνδέει τα πάντα: τι χρειάζεται το χωριό, το νησί, το βόρειο Αιγαίο, τι μπορώ να προσφέρω εγώ και τι αποτελέσματα μπορεί να φέρει. Επειδή η μουσική είναι μια παγκόσμια γλώσσα που ανοίγει τους ορίζοντες, αποφασίσαμε ότι θα είναι τέλειο εργαλείο για να κάνουμε το όνειρό μας πραγματικότητα». Περπατάμε στα στενά του χωριού, κοντοστεκόμαστε και μιλάμε με τους ντόπιους για το φεστιβάλ, και είναι εμφανές ότι η αγάπη τους γι’ αυτή τη διοργάνωση συναγωνίζεται την αγάπη τους για την ενθουσιώδη, μικρόσωμη και αεικίνητη γυναίκα, που δεν τσιγκουνεύεται την καλημέρα και το χαμόγελο.
Ο διευθυντής του ξενοδοχείου Δελφίνια, Αντώνης Μπερτόλης, θυμάται πως θεωρούσε ακατόρθωτο το εγχείρημα του φεστιβάλ.
Στη σκιά του κάστρου
Μία από τις πρώτες «συμμάχους» της ήταν η κυρία Ραλλού Κράλλη. Της μίλησε για την ιδέα της πίνοντας τσάι με γάλα, που τόσο της αρέσει, στο μπαλκόνι της κυρίας Κράλλη, η οποία την αγκάλιασε: «Ο Μόλυβος πάντα είχε μια ιδιαίτερη σχέση με τον πολιτισμό – εδώ γεννήθηκε η μουσική, είναι η πατρίδα του Αρίωνα του κιθαρωδού. Κανείς δεν μπορεί να είναι ολοκληρωμένος ως άνθρωπος αν δεν είναι πολίτης του τόπου του. Αν θέτει τον εαυτό του στην υπηρεσία του τόπου του, τότε το αποτέλεσμα που παράγει είναι πολύ θετικό και η ικανοποίησή του μεγάλη». Υπήρξαν φυσικά και άνθρωποι που στάθηκαν με δυσπιστία στην ιδέα της Λητώς, όπως ο φίλος της Αντώνης Μπερτόλης, διευθυντής του ξενοδοχείου Δελφίνια: «Δεν την ενθάρρυνα», θυμάται. «Πίστευα ότι ήταν πάνω από τις δυνατότητές μας. Προσπάθησα να την αποτρέψω, αλλά δεν πτοήθηκε, ευτυχώς, και κατάφερε αυτό που όλοι μας θεωρούσαμε ακατόρθωτο». Η ιδρυτική ομάδα αποφασίστηκε να περιλαμβάνει τις δύο κόρες της Λητώς, καταξιωμένες πιανίστες Δανάη και Κυβέλη Ντέρκεν, που ανέλαβαν την καλλιτεχνική διεύθυνση, και τον Δημήτρη Τρύφωνα, επίσης Μολυβιάτη, θεμελιωτή της Στέγης Τεχνών Τρύφων.
Με το ημιθανές κόκκινο αυτοκίνητο της Λητώς –«Φεράρι» τη λέει κοροϊδευτικά– ανεβαίνουμε στο κάστρο του Μολύβου, εκεί που τα αυγουστιάτικα βράδια, υπό το σεληνόφως, με θέα τη θάλασσα και τα φώτα των τουρκικών ακτών, φιλοξενούνται τα κονσέρτα. Εκεί βρίσκεται και το καφέ «Βυζαντινό» του κυρίου Θόδωρου Βαϊμπή, που σπεύδει συγκινημένος να μου επισημάνει πως «το χωριό ζει και αναπνέει γι’ αυτό το φεστιβάλ, έχει δώσει άλλη πνοή στον τόπο». Κάθε χρόνο ενθουσιάζεται παρακολουθώντας εκατοντάδες ανθρώπους από όλες τις γωνιές του πλανήτη να συρρέουν στο κάστρο και συγκινείται όταν τους βλέπει να φεύγουν στο τέλος της βραδιάς εκστασιασμένοι. Τα κονσέρτα παρακολουθούν συνολικά περίπου 3.000 θεατές: «Οι μισοί είναι Έλληνες, ένα 15-20% Γερμανοί και Αυστριακοί, οι υπόλοιποι Τούρκοι, Άγγλοι, Σκανδιναβοί κ.λπ.», εξηγεί η Λητώ.
Η Καναδή φοιτήτρια Μαρί Χαρούν ταξίδεψε φέτος από το Μόντρεαλ για να προσφέρει εθελοντικά στη διοργάνωση.
Μια 70μελής οικογένεια
Κάθε χρόνο έρχονται για να παίξουν στο φεστιβάλ πάνω από είκοσι διεθνούς φήμης μουσικοί, οι οποίοι, σε συνεργασία με τις καλλιτεχνικές διευθύντριες, επιλέγουν τα έργα και συγκροτούν σύνολα. Μετά το τέλος κάθε συναυλίας, διοργανωτές και μουσικοί δοκιμάζουν εξαιρετικά πιάτα στο Grand Bleu, στο Μαϊστράλι, στο Ουζάδικο του Μπαμπούκου, στο Χαμάμ. Η κυρία Μαίρη Ξεφαντωτή, ιδιοκτήτρια του τελευταίου, δεν προλαβαίνει να ετοιμάζει τη σαλάτα Χαμάμ και παστουρμαδόπιτες. Το φαγητό ακολουθεί το γλέντι. Οι κλασικοί μουσικοί παίζουν με την ορχήστρα του μαγαζιού, άλλοι χορεύουν. «Κάποιοι που έρχονται χρόνια νιώθουν πια εδώ σαν στο σπίτι τους, ο Μόλυβος και η Ελλάδα μιλούν στην καρδιά τους», λέει. Είναι και η ίδια φανατική θεατής των συναυλιών: «Νιώθω πληρότητα, υπέρτατη απόλαυση, είναι θεϊκή η συνάντηση του Μολύβου με τη μουσική». Κάποιοι από την ομάδα και πολλοί από τους θεατές καταλήγουν στο μπαρ Molly’s του εδώ και 32 χρόνια κατοίκου Μολύβου Άγγλου Πολ Βος, στον οποίο δεν σταματούν να εκθειάζουν την εμπειρία τους: «Το βρίσκουν απρόσμενο, μαγικό, επιστρέφουν ικανοποιημένοι», λέει ο ίδιος. Με την ίδια θέρμη μιλάει για τη διοργάνωση και η κυρία Βάσω Καζλάρη, ιδιοκτήτρια ενός εργαστηρίου κεραμικής: «Το φεστιβάλ είναι η σωτηρία της ψυχής μου».
Η οργανωτική ομάδα αποτελείται από εθελοντές, περίπου 70 άτομα. Η Βάσω Ψάνη είναι 18 ετών και φέτος είναι η δεύτερη χρονιά της. «Είμαστε πια σαν οικογένεια, οι μεγάλοι εθελοντές είναι οι μαμάδες και οι μπαμπάδες, μεταξύ μας οι μικροί είμαστε φίλοι και η Λητώ είναι η μαμά όλων», λέει. Σε αυτή την οικογένεια προστέθηκε φέτος η Καναδή φοιτήτρια Μαρί Χαρούν, που έμαθε για το φεστιβάλ και ταξίδεψε από το Μόντρεαλ για να προσφέρει στην ομάδα που ασχολείται με τα social media: «Θα ήθελα να συνεχίσω να έρχομαι να προσφέρω εθελοντικά στο φεστιβάλ, είναι μια εμπειρία πλούσια, γιατί περιλαμβάνει τη συνεργασία με όλους αυτούς τους διαφορετικούς ανθρώπους σε ένα τόσο όμορφο μέρος. Είναι μαγικό αυτό που ζω, νιώθω ευλογημένη».
Τελειώνουμε σιγά σιγά την περιήγησή μας και ρωτώ τη Λητώ ποιο είναι το όνειρό της γι’ αυτό το φεστιβάλ. «Σε 100 χρόνια που δεν θα υπάρχω εγώ, να έχει την ίδια ποιότητα που έχει και σήμερα και να είναι παγκοσμίως γνωστό. Να υπάρξουν διάδοχοι, να έρχονται από όλο τον κόσμο εδώ, σε αυτό το άκρο της Ευρώπης».
Ο Άγγλος Πολ Βος λειτουργεί, εδώ και 32 χρόνια, το μπαρ Molly’s.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα
Στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου υλοποιούνται δύο εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μουσικό κλειδί» απευθύνεται στους μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Διακεκριμένοι, νέοι καλλιτέχνες από τον χώρο της κλασικής μουσικής επισκέπτονται κάθε χρόνο σχολεία της Λέσβου. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να τους γνωρίσουν από κοντά και να τους ακούσουν να ερμηνεύουν έργα του κλασικού ρεπερτορίου. Στα τέσσερα χρόνια που έχει εφαρμοστεί, το παρακολούθησαν 3.120 μαθητές.
Το δεύτερο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, MO-TO Key, γίνεται σε συνεργασία με τον γερμανικό πολιτιστικό οργανισμό TONALi και απευθύνεται σε μαθητές Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα συμμετέχουν ετησίως τρία σχολεία της Λέσβου. Κάθε σχολείο με μια ομάδα εθελοντών μαθητών και τον επιβλέποντα εθελοντή εκπαιδευτικό υιοθετεί και φιλοξενεί έναν διάσημο μουσικό και οργανώνουν συναυλία στον χώρο του σχολείου τους. «Και τα δύο εκπαιδευτικά προγράμματα αποσκοπούν στο να ανοίξουν νέους ορίζοντες στους μαθητές μέσα από τον μαγικό κόσμο της μουσικής, δίνοντάς τους τα ερεθίσματα για να ανακαλύψουν τον προσωπικό τους δρόμο έκφρασης αλλά και τη σημασία της δημιουργικής συνεργασίας», τονίζει η εκπαιδευτικός κυρία Λεμονιά Πετρά, υπεύθυνη των προγραμμάτων. ■
