Την Τρίτη, 25 Ιουλίου 2023, τα Σαντούρια και το Χορευτικό Ενηλίκων του Αναγνωστηρίου Αγιάσου βρέθηκαν στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας, στην Αγία Παρασκευή και έντυσαν με μικρασιατικές μελωδίες και με χορούς τα εγκαίνια της μεγάλης έκθεσης με τον τίτλο «1922», που διοργανώνει το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς.
Στα εγκαίνια χαιρέτησε ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΙΟΠ κ. Γιώργος Χατζηνικολάου, ενώ παρόντα ήταν πολλά στελέχη του ΠΙΟΠ, επίσημοι προσκεκλημένοι, εκπρόσωποι φορέων και πολύς κόσμος που γέμισε ασφυκτικά το αμφιθέατρο του Μουσείου.
Στο χαιρετισμό του ο Αντιπρόεδρος του Αναγνωστηρίου κ. Παναγιώτης Σκορδάς, τόνισε τις στενή συνεργασία του Αναγνωστηρίου με το Μουσείο της Αγίας Παρασκευής και το ΠΙΟΠ και σημείωσε την πολύχρονη και μοναδική προσφορά του σωματείου στη διάσωση και διάδοση της μουσικής και χορευτικής παράδοσης της Μικρασίας. Η προσπάθεια αυτή που ξεκίνησε συστηματικά με το αείμνηστο πρόεδρο Πάνο Πράτσο συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η παρουσία των παιδιών με τα Σαντούρια είναι μια τρανή απόδειξη.
Η έκθεση που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, διατρέχει τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την Καταστροφή, τον ξεριζωμό, την επανεκκίνηση στην Ελλάδα, την ενσωμάτωση των προσφύγων και τη διατήρηση της μνήμης, αλλά και τη σημαντική προσφορά των Μικρασιατών προσφύγων στο νησί της Λέσβου. Οι πέντε εκθεσιακές ενότητες αξιοποιούν εμβληματικά κείμενα σπουδαίων λογοτεχνών, όπως είναι ο Φώτης Κόντογλου, η Διδώ Σωτηρίου, ο Ηλίας Βενέζης και οι Λέσβιοι Στράτης Μυριβήλης και Ασημάκης Πανσέληνος, αναδεικνύοντας τη δυναμική σχέση της Ιστορίας με τη λογοτεχνία.
Σπάνιο αρχειακό υλικό και φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα και ιερά κειμήλια αποκαλύπτουν στιγμές της ζωής πριν αλλά και μετά την τραγωδία του ’22. Ξεχωρίζουν ηχητικές μαρτυρίες προσφύγων, επιστολές στρατιωτών αλλά και η φορητή εικόνα των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης από την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, στο Αϊβαλί, που σώθηκε τελευταία στιγμή από βανδαλισμό.
