Ο Παύλος Τριανταφυλλίδης προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου αποκαλύπτει στην Αγγελική Κώττη το μυστικό των γυάλινων μεσαιωνικών χειροβομβίδων που βρέθηκαν στο Κάστρο και πρόκειται να εκτεθούν σύντομα στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης.
Η συνέντευξη της μιας ερώτησης
Από την Αγγελική Κώττη
– «Πώς ένα υλικό όπως το γυαλί, που η χρήση του ξεκινά σε «πολυτελή» κυρίως αντικείμενα, μυροδοχεία, δακρυδόχους, κ.λπ. φτάνει να χρησιμοποιείται, αν και τόσο εύθραυστο, σαν όπλο με τις μεσαιωνικές χειροβομβίδες;»
-«Η ανακάλυψη του φυσητού γυαλιού κατά το τέλος του 1ου αι. π.Χ. στις ακτές της Συρίας και της Παλαιστίνης, έδωσε τη δυνατότητα στους υαλουργούς της αρχαιότητας να αναπτύξουν δυναμικά και μαζικά την παραγωγή των γυάλινων αντικειμένων που ως τότε θεωρούνταν είδος πολυτελείας.
Η κατασκευή από ένα κομμάτι ζεστού γυαλιού με την τεχνική της εμφύσησης αγγείων, μικροαντικειμένων καλλωπισμού και υαλοενθεμάτων αποτέλεσε επανάσταση στην τέχνη της υαλουργίας, η οποία χρησιμοποιούσε έως τότε ευρέως την τεχνική των μητρών (καλουπιών) και τη χρήση ζεστού χυτού ή κονιορτοποιημένου γυαλιού.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Στράβων στα Γεωγραφικά του, το κόστος και η αξία του φυσητού γυαλιού ήταν τόσο χαμηλή, ώστε θα μπορούσε κανείς να αγοράσει φυσητό γυαλί μόνον με ένα ρωμαϊκό δηνάριο. Το εύρος και η ποικιλία των αντικειμένων που μπορούσε κανείς να διαμορφώσει ήταν τόσο μεγάλη, ώστε τα γυάλινα αγγεία που κατά την προρωμαϊκή περίοδο θεωρούνταν είδη πολυτελείας, αντικατέστησαν άμεσα και σε πολύ μεγάλο βαθμό κατά τη ρωμαϊκή περίοδο τα πήλινα επιτραπέζια αγγεία. Με τον τρόπο αυτό τα φυσητά γυάλινα αγγεία αποκτούν κατά τους ρωμαϊκούς και μεταρωμαϊκούς χρόνους καθαρά χρηστικό χαρακτήρα. Γυάλινα σκεύη πολυτελείας θεωρούνταν πλέον τα αντικείμενα που κατασκευάστηκαν με τις περίτεχνες τεχνικής της εμφύσησης σε μήτρα, ή με διακοσμητικές τεχνικές που έχουν πολυχρωμία ως αισθητικό αποτέλεσμα.
Στο Κάστρο της Μυτιλήνης ανευρέθησαν, κοντά στην πυριδιταποθήκη, πάνω από εκατό σχεδόν ακέραιες γυάλινες φυσητές χειροποίητες χειροβομβίδες από παχύ (πάχους πέντε εκατοστών) ημιδιαφανές βαθυπράσινο ή ερυθρό γυαλί που πολλές φορές φέρουν ένθετη χρωματιστή διακόσμηση, πιθανώς αποτέλεσμα της χημικής διεργασίας που πραγματοποιείται με τη χρήση ανακυκλωμένου γυαλιού ή γυαλιού σε αχρηστία στην πρώτη ύλη. Οι χειροβομβίδες έχουν έντονα σφαιρικό σώμα, χαμηλό, στενό λαιμό και πλατύ περιχείλωμα, ενώ σε ορισμένες από αυτές σώζεται το φυτίλι για το προσάναμμα και την διαρωγή του χοντρού γυαλιού που, όταν εκτοξευτεί με ισχυρή ώθηση και θρυμματιστεί, αποτελεί θανάσιμο πλήγμα με το ωστικό κύμα υαλοθραυσμάτων που δημιουργείται προς τον αντίπαλο.
Παρόμοιες γυάλινες χειροβομβίδες έχουν βρεθεί στη Χίο και στα Χανιά, ενώ πήλινες χειροβομβίδες έχουν επίσης βρεθεί στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου.»
*Η εκδήλωση θα γίνει από την εφορεία αρχαιοτήτων Λέσβου την Κυριακή 20 Μαρτίου και ώρα 7.30μμ στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Μοναδικά εκθέματα» που γίνονται κάθε τρίμηνο. Η παρουσίαση του εκθέματος θα συνοδεύεται από βιντεοπροβολή, σύντομη παρουσίασή του και έκδοση ειδικού φυλλαδίου σχετικά με τον θαυμαστό κόσμο του γυαλιού στην αρχαιότητα.
Πηγή: http://fragilemag.gr/
