Είναι κοινά παραδεκτό ότι η εποχή μας χαρακτηρίζεται από την έξαρση πληθώρας επιβαρυντικών για την υγεία παραγόντων. Ατμοσφαιρική ρύπανση, κακή διατροφή, στρες και κάπνισμα ευθύνονται για ένα σημαντικό ποσοστό νοσημάτων. Υπάρχει όμως ένα στοιχείο που ενώνει όλες τις παραπάνω αιτίες σοβαρών βλαβών, η δράση των ιδιαίτερα επιβλαβών για τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού φορτισμένων ατόμων ή μορίων, των «ελεύθερων ριζών». Πιο αναλυτικά, όταν μια ελεύθερη ρίζα προσβάλει ένα κύτταρο, εισέρχεται στις μεταβολικές οδούς και μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη δημιουργώντας το λεγόμενο οξειδωτικό στρες. Σε μακροχρόνια βάση, αυτή η δυσλειτουργία, όταν οι οξειδωτικοί μηχανισμοί υπερτερούν των αντίστοιχων αντιοξειδωτικών μπορεί να προκαλέσει καρδιαγγειακές και δερματικές παθήσεις, πρόωρη γήρανση του δέρματος, αλλά και εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου». Τα βιολειτουργικά τρόφιμα αποτελούν το μέλλον στο κομμάτι της διατροφής εκτός του ότι είναι ενεργειακά και υγιεινά τρόφιμα, μπορούν να δράσουν προληπτικά για τη διατήρηση της καλής υγείας του οργανισμού, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις θεραπευτικά.
“Το σχολείο μας Γυμνάσιο με Λ.Τ. Άγρας ανταποκρίθηκε στην πρόκληση αυτή και δημιουργήσαμε σε σχέση με πέρσι ένα ερευνητικό καινοτόμο πρόγραμμα για τους μαθητές μας την τοπική κοινωνία και την οικονομική ανάπτυξη του τόπου . Δημιουργήσαμε από το 2018 ένα ανοιχτό σχολείο προς την κοινωνία συμφώνα με τις κατευθύνσεις του Υπουργείου Παιδείας .Συγκεκριμένα σε συνεχεία της περσινής μας επιτυχούς δράσης με τίτλο η «Άγρα επιμορφώνεται αντιοξειδωτικά» και την διάκριση της, με την συμπερίληψη του σχολείου μας στο «Δίκτυο σχολείων πρεσβευτών για τους 17 παγκόσμιους στόχους» ως η καλύτερη εκπαιδευτική προσέγγιση στον στόχο 3 «καλή υγεία και ευημερία», φέτος συνεχίζουμε την προσπάθεια με την δημιουργία βιολογικών–αντιοξειδωτικών τροφίμων (κρουασάν).Συγκεκριμένα προχωρήσαμε στις παρακάτω ενέργειες:
1.Στην αγορά του μηχανήματος μέτρησης αντιοξειδωτικού ελληνικής κατασκευής (παγκόσμια πατέντα) το 2018, που έδωσε την δυνατότητα στους καθηγητές και μαθητές να μπορούν αναλόγως τις μετρήσεις, να ανιχνεύσουν την ποιότητα του οργανισμού σε σχέση με τα αντιοξειδωτικά καθώς και της τροφής τους .Επίσης οι μαθητές εξοικειώνονται με τον επιστημονικό τρόπο σκέψης μελετώντας την ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων παραγωγής βιολειτουργικών τροφίμων.
2.Οι μαθητές πραγματοποιούν μέρος των δραστηριοτήτων στις εγκαταστάσεις αγροτικού συνεταιρισμού γυναικών Άγρας και το υπόλοιπο αυτών στο εργαστήριο φυσικών επιστήμων του σχολείου μας.
Οι εργαστηριακές αναλύσεις πραγματοποιούνται υπό την επίβλεψη των καθηγητών ενώ στις διαδικασίες παράγωγης το ρολό του επιβλέποντα, εκτός των καθηγητών τον αναλαμβάνουν κατά κύριο λόγο τα μέλη του εν λόγω συνεταιρισμού σε συνδυασμό με την εμβόλιμη συμμετοχή τοπικών παραγωγών βιολογικών τροφίμων-μαρμελάδων.
3.Σε πρόσφατη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 33 πανεπιστημιακά ιδρύματα απ΄ όλη την Ευρώπη, έδειξε ότι στα βιολογικά τρόφιμα μπορεί να παρατηρηθούν μεγαλύτερες ποσότητες βιταμινών, σε σχέση με τα συμβατικά αντίστοιχα προϊόντα, ενώ σύμφωνα με την επιστημονική ανάλυση του Organic Center, τα επίπεδα αντιοξειδωτικών είναι περίπου 30% υψηλότερα στα βιολογικά τρόφιμα σε σχέση με τα χημικά αναπτυσσόμενα προϊόντα, κάτω από ίδιες συνθήκες, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζεται η υγεία των παραγωγών, διατηρείται η γονιμότητα του εδάφους, μειώνεται η ρύπανση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, και προστατεύεται η υγεία των καταναλωτών. Έτσι δίνετε βιωματικά το έναυσμα στα παιδιά ώστε να αποκτήσουν μια διαφορετική φιλοσοφία ζωής, καθώς μαθαίνουν να καταναλώνουν με μεγαλύτερη περιβαλλοντική συνείδηση, εφόσον τα βιολογικά προϊόντα δεν επιβαρύνουν το οικοσύστημα και συμβάλλουν στην αειφορία του πλανήτη.
Τι ακριβώς είναι τα βιολειτουργικά τρόφιμα;
Τα βιολειτουργικά ή φαρμακευτικά τρόφιμα είναι προϊόντα που βοηθούν τη φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού ή μειώνουν την πιθανότητα χρόνιων παθήσεων. Εμφανισιακά είναι όμοια με τα κανονικά τρόφιμα. Μπορείτε να τα καταναλώνετε είτε συμπληρωματικά ή ως κύριο γεύμα. Πέραν της κατεξοχήν διατροφικής τους αξίας, περιέχουν και επιπλέον συστατικά (που συνήθως προέρχονται από φυσικές πηγές), τα οποία δρουν ευεργετικά σε συγκεκριμένες λειτουργίες του οργανισμού. Έτσι σύμφωνα με αυτό το επιστημονικό δεδομένο χρησιμοποιήσαμε για την παρασκευή κρουασάν αλεύρι πρωτεΐνη γάλα ροδί και αρώνια τα οποία είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά.
Τα αντιοξειδωτικά είναι τεχνητές ή φυσικές ουσίες που έχουν την ικανότητα να καταστέλλουν την καταστροφική οξείδωση των κυττάρων γεγονός που έχει αποδειχτεί σε διάφορα εργαστηριακά πειράματα (σε κύτταρα ανθρώπινα ή ζωικά) . Δίαιτες πλούσιες σε λαχανικά και φρούτα, τα οποία είναι καλές πηγές αντιοξειδωτικών, αποτελούν υγιεινή επιλογή διατροφής. Παραδείγματα αντιοξειδωτικών αποτελούν οι βιταμίνες C και E, σελήνιο, και τα καροτενοειδή, όπως η β-καροτένιο, λυκοπένιο, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη.
Αλεύρι
Σχετικά με το αλεύρι το οποίο προέρχεται από εκχύλισμα σταφυλιών, ανθοκυανίνες, προανθοκυανιδίνες και φαινόλες, το οποίο παρουσιάζει ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιγηραντική δράση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών του
εργαστηρίου , τα αντιοξειδωτικά στοιχεία που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο προϊόν έχουν τη δυνατότητα να προστατεύουν την υγεία, εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες και συμβάλλοντας στην καλή λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Το αλεύρι αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ψωμιού, κέικ ή άλλων σκευασμάτων. Μάλιστα το 2009 έλαβε την επίσημη άδεια του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων να χρησιμοποιεί «Ισχυρισμό Υγείας», χάρη στην ιδιότητα του να προστατεύει τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων
Πρωτεΐνη
Τα εκχυλίσματα της πρωτεΐνης που προέρχεται από τον ορό γάλακτος αποτελούν δημοφιλή συμπληρώματα στο χώρο της αθλητικής διατροφής. Τα εκχυλίσματα αυτά αποτελούν πρωτεϊνικά συμπληρώματα υψηλής βιολογικής αξίας και ενισχύουν όχι μόνο τη σωματική απόδοση, αλλά και τον αντιοξειδωτικό μηχανισμό, ενώ βρέθηκε ότι μπορεί να έχουν ευεργετικές επιδράσεις στον χώρο του αθλητισμού, βελτιώνοντας την αθλητική απόδοση.
Ρόδι Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι το ρόδι, είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες όπως οι ταννίνες, οι πολυφαινόλες και οι ανθοκυανίνες, οι οποίες παρουσιάζουν ευεργετικά αποτελέσματα σε κάποια χρόνια νοσήματα. Το ρόδι περιέχει φαινολικές ουσίες με ισχυρότατη αντιοξειδωτική δράση και μάλιστα περιέχει κάποιες ουσίες που δεν απαντώνται πουθενά αλλού στη φύση. Η περιεκτικότητα του χυμού του ροδιού σε αντιοξειδωτικά φαίνεται να είναι υψηλότερη από τη περιεκτικότητα άλλων φρουτοχυμών, του κόκκινου κρασιού ή ακόμη και του πράσινου τσαγιού.
Το ρόδι φαίνεται να έχει καρδιοπροστατευτική δράση, καθώς μελέτες δείχνουν ότι βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος σε ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, κατεβάζει την αρτηριακή πίεση (συγκεκριμένα τη συστολική) και εμποδίζει την οξείδωση της κακής χοληστερόλης (LDL)
Αρώνια
Η αρώνια η μελανόκαρπη ανήκει σε ένα από τα θρεπτικότερα φυτά, τα λεγόμενα «super food» και κατέχει την πρώτη παγκόσμια θέση στη διεθνή κλίμακα των φαρμακευτικών φυτών (στη κλίμακα 1-5, ανήκει στο 1)!!
Ο κύριος σκοπός των φυτειών αρώνιας είναι η παραγωγή εδώδιμης και φαρμακευτικής χρήσης, διότι οι καρποί και τα φύλλα της είναι πλούσια σε θεραπευτικές ουσίες (ανθοκυανίνες, φαινόλες, καταχίνες, φλαβονόλες, κ.ά.). Ο καρπός της όμως, χρησιμοποιείται ευρέως και στη φαρμακοβιομηχανία καθώς περιέχει βιταμίνες Α, Β1, Β2, Β3, Β5, Β6, Β9, C(σε πολύ υψηλά επίπεδα 15-30 mg στα 100 γραμμάρια), E, K, P.
Ο καρπός της αρώνιας θεωρείται εξαιρετικά ωφέλιμος για τον ανθρώπινο οργανισμό καθώς:
1. Είναι μία μεγάλη πηγή αντιοξειδωτικών.
2. Ομαλοποιεί την αρτηριακή πίεση.
3. Βοηθά στην πρόληψη και στην καταπολέμηση της υπέρτασης.
4. Προλαμβάνει και καταπολεμά τις καρδιακές παθήσεις και άλλα καρδιαγγειακά προβλήματα.
5. Προστατεύει τον οργανισμό από τον καρκίνο και βοηθάει στη θεραπεία του.
6. Προστατεύει από τη ραδιενέργεια.
7. Αντιμετωπίζει τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
8. Βοηθάει το σώμα να παράγει καλή χοληστερόλη.
9. Μειώνει τα επίπεδα σακχάρου.
10. Βοηθάει την πέψη.
11. Ενισχύει τους συνδετικούς ιστούς.
12. Μειώνει τα επίπεδα των ορμονών του στρες.
13. Αυξάνει τη ζωτικότητα του σώματος, υπερνικά τις νευρικές διαταραχές και την κόπωση, διεγείρει την ανάπλαση των μυών και των ιστών, συμβάλλει στο σχηματισμό του αίματος και στην καλή λειτουργία του μεταβολισμού.
14. Είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τα κρυολογήματα και την καταπολέμηση του ιού της γρίπης.
15. Χρησιμοποιείται επίσης για την καταπολέμηση της γαστρίτιδας, της αιμορραγίας, της αναιμίας και των ρευματισμών.
16. Ενισχύει τη μνήμη και τη μάθηση.
17. Είναι ιδιαίτερα επωφελής για τις εγκύους, τα παιδιά, τους διαβητικούς, τους αθλητές και τους ασθενείς που υποβάλλονται σε πολύπλοκες αγωγές.
.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
· Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Βιοχημείας Βιοτεχνολογίας (Πιστοποίηση).
· Αλευροβιομηχανία (Αλεύρι).
· Ελληνικές Πρωτεΐνες(Πρωτεΐνη).
· Συνεταιρισμοί γάλατος Άγρας –Μεσότοπου (Γάλα).
· Συνεταιρισμός γυναικών τα «λεύκα» Άγρας(Παρασκευή κρουασάν, μαρμελάδα-ρόδι).
· Βιολογική μαρμελάδα Αρώνια Λεπέτυμνος (Μαρμελάδα).
· Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Άγρας -Μεσότοπου Λέσβος.
Τόπος δράσης
1. Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών του Σχολείου.
2. Εργαστήρια Αρτοποιίας – Ζαχαροπλαστικής.
Διάχυση του μηνύματος
Η διάχυση των οι στόχων, των τρόπων εφαρμογής και των αποτελεσμάτων της καινοτόμου δράσης θα πραγματοποιείται αφενός μεταξύ των σχολείων, αφετέρου στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία μέσω έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου και συναφών ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα σε εκπαιδευτικούς και
μαθητές/-τριες, γονείς, παραγωγούς, επιχειρηματίες και γενικότερα οποιουσδήποτε ενδιαφερομένους να ενημερωθούν , να ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες, να συζητήσουν ακόμη και τα εμπόδια και τις δυσκολίες, καθώς και τις πολύπλευρες θετικές επιδράσεις της εφαρμογής της δράσης και τελικά με την συμβολή τους να προωθήσουν απρόσκοπτα την διάδοση των αποτελεσμάτων υιοθετώντας την φιλοσοφία του ενεργού πολίτη με κριτική σκέψη.
Επίλογος
Επομένως ο ρόλος του Γυμνασίου με Λ.Τ. Άγρας αποβαίνει δυναμικός, αφού με τον πλέον βιωματικό τρόπο καθιερώνει στην συνείδηση των μαθητών την ερεύνα ως πρωταρχικό στοιχείο εκπαίδευσης, μαζί με αξίες και αρχές, ανάπτυξης, οικονομίας προσφοράς στην κοινωνία και κατ΄ επέκταση στον ίδιο τους τον εαυτό, ενώ παράλληλα αναπτύσσει την περιβαλλοντικές τους ευαισθησίες.
Η ερεύνα ωστόσο δεν σταμάτα εδώ. Μελετάμε το βιομετρικό προφίλ του κάθε μαθητή σε σχέση με τον δείκτη μάζας σώματος και το ποσοστό νερού οστικής μάζας και λίπους του οργανισμού, σε συνδυασμό με τις φυσικές και τεχνικές ικανότητες, τις απαιτήσεις του τρόπου ζωής και την ποιότητα ζωής δημιουργώντας την καρτέλα του κάθε μαθητή ως μονάδα στην περιγραφική αξιολόγηση της φυσικής αγωγής.
Η δράση αυτή του σχολείου μας έχει πολύπλευρη στόχευση, αφενός η δημιουργία μιας νέας σειράς βιολειτουργικών τροφίμων ξεκινώντας με το κρουασάν που προσφέρει πολλές μονάδες αντιοξειδωτικών στον οργανισμό με όλες τις θετικές επιδράσεις που αυτό επιφέρει και αφετέρου με το εν λόγω προϊόν προκαλέσαμε το έναυσμα για παραγωγή τοπικών βιολειτουργικών τροφίμων με ισχυρισμούς υγείας, τα οποία επιθυμούμε να καθιερώσουμε. Απευθείνεται σε μαθητές, συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, τοπική κοινωνία, μονάδες βιομηχανίας, βιοτεχνίας βιολογικών προϊόντων , επιχειρήσεις αρτοποιίας ζαχαροπλαστικής, ξενοδοχειακές μονάδες καθώς και σε αγροτικούς συνεταιρισμούς”.
