Το “Ζ” του Γαβρά στο “Μπουρίνι”

Με αφορμή τη συμπλήρωση 53 χρόνων από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη στις 22 Μαΐου 1963, προβάλλεται απόψε στις στις 8 μ.μ. στο “Μπουρίνι” (Θεόφιλου Χατζημιχαήλ 11, Καλλιθέα), η ταινία “Ζ” του Κώστα Γαβρά.

“Η χώρα μας είναι βασικά μια χώρα κουλτούρας.
Γιατί έχουμε επιζήσει στον κόσμο και η Ελλάδα είναι γνωστή παντού;
Γιατί από 2.500-3.000 χρόνια ο Ελληνικός Πολιτισμός έχει μια βάση
και έπαιξε ρόλο σε όλο τον κόσμο μέχρι σήμερα.
Στη Μεσόγειο υπήρχαν πολιτισμοί που χάθηκαν, όπως οι Φοίνικες π.χ. που ήταν έμποροι.
Τι έχει μείνει;
Η Ελλάδα έμεινε γιατί είχε τις Τέχνες.
Λοιπόν, ο Κινηματογράφος είναι μια Τέχνη, καινούρια Τέχνη.
Και πολλοί νομίζουν ότι επειδή είναι Τέχνη
και μπορούμε να τη βρούμε παντού δεν αξίζει τον κόπο.
Ιδίως οι πολιτικοί…”

Κώστας Γαβράς
—————————————————————————–

Σήμερα στην εποχή της “απολιτικοποίησης”, των αδιάφορων,
άχρωμων και κενών πολιτικών λόγων
και των κουρασμένων ουτοπικών ιδεών, η ταινία του Γαβρά “Ζ”,
κλείνει το μάτι πονηρά στη στείρα εκμετάλευση της πολιτικής προπαγάνδας
και αφυπνίζει συνειδήσεις.

Διαχειρίζεται την αισθητική της φόρμα
ανεπηρεάστη από πρόσκαιρες μόδες (δες νουβέλ βαγκ)
και πειραματισμούς (αβαν γκαρντ των 60’ς)
θυμίζοντάς μας ότι το περιεχόμενο δεν είναι πεδίο καλλιτεχνικών τερτιπιών.
Η ουσία να προσφέρει ο καλλιτέχνης την έκφρασή του,
τα νοήματα, τις ιδέες, τα προσωπικά του ερεθίσματα σε κοινή θέα
δεν είναι πρωτότυπη.

Όταν γυρίστηκε η ταινία, τα γεγονότα έτρεχαν
παράλληλα με την ιστορία που αφηγείται,
έτσι μπορεί να θεωρηθεί ως αξιόπιστη μαρτυρία ντοκουμέντου εποχής.

Πέρα από τη μυθιστοριογραφία,
οι ομοιότητες σε πρόσωπα και καταστάσεις,
αναδεικνύουν τη σημασία που έχει η διατήρηση της μνήμης
και της ιστορικής αλήθειας…
Υπενθυμίζει σε όλους μας
τις βασικές αρχές εκκόλαψης του “αυγού του φιδιού”.
Χαμηλόφωνα. Σε δύο επίπεδα: το αστυνομικό και το πολιτικό.

Η κρίση της πολιτικής στον τομέα της αξιοπιστίας
και της άναρχα διογκούμενης αναξιοκρατίας,
ο δικαιολογημένος, εν μέρει, εσωτερικός φόβος για το νεωτερισμό,
την εξέλιξη, την αλλαγή, το βαθύ αίσθημα της αυτοσυντήρησης
και της διαδοχής των παραδοσιακών αξιών,
η αγάπη για το παλιό και σίγουρο,
η διαφθορά στα ήθη και τα οικονομικά σκάνδαλα,
αποτελούν τα καλύτερα άλλοθι
για τους αυτοαποκαλούμενους Εθνοσωτήρες.

Το οδοιπορικό της υπονόμευσης του κοινωνικού κράτους δικαιοσύνης,
της δημοκρατικής δομής και των ατομικών ελευθεριών
δε θα μπορούσε να βρει καλύτερο εκφραστή από αυτή την ταινία.

του Δημήτρη Παπαμίχου