Αδυνατούσα να συλλάβω το λόγο, μοναδικέ μου αναγνώστη, που ο μεγάλος Νίκος Γκάτσος έγραψε αυτό το «μαύρο φτερό» στο στίχο του. (Μελοποίηση του άλλου μεγάλου: του Μάνου Χατζηδάκη. Ωραίο τραγούδι, που μας ταξίδεψε στη συγκίνησή του η Δήμητρα Γαλάνη.) Όχι, δεν πρόκειται να σκαλίξουμε θέματα πολιτιστικής λεσβοκαλοκαιρινής …πανδαισίας… Το περιστέρι, από τη μυθολογία, τη θρησκεία και την ιστορία της επικοινωνίας, ήταν το πρώτο μέσον …τηλε…επικοινωνίας. Παλιότερα, μόνον δια ζώσης, δηλαδή με …ξελαρυγγιάσματα, επικοινωνούσαν οι άνθρωποι, όμως ο Θεός έδωσε το μήνυμα, με περιστέρι στον Νώε. Κατόπιν, οι άνθρωποι, …ως συνήθως, μετά την εξέλιξη της γραφής, το …παρα-εξευτέλισαν… Καλά που βγήκανε τα ταμ ταμ και οι φρυκτωρίες, αλλά όπως και να το κάνουμε, μόνον ένα περιστέρι μπορούσε να μεταφέρει γραπτό μήνυμα. Οπωσδήποτε, βεβαίως, έπρεπε το περιστέρι να είναι άσπρο… (χα χα χα!), ενώ τα μαύρα περιστέρια είναι αυτά που κουτσουλάνε και γι’ αυτά μόνο βάζουμε καρφάκια στα μπαλκόνια (χρωματικός ρατσισμός και …άσπρη προπαγάνδα). Τέλος πάντων, πηδάμε όλη την ιστορία της τεχνολογίας των επικοινωνιών και φτάνουμε στην εποχή μας. «Κινητή τηλεφωνία για το λαό». Έλληνά μου, έχεις ψωμί; Αδιάφορο. Κινητό να έχεις! Καλύτερα και να είναι από αυτά τα …μοντέρνα με τις μεγάλες οθόνες. Έξυπνο το λένε: Σμαρτ φον, που πιάνει και ίντερνετ …Άμα λάχει και κάποιος επιχειρηματίας «μοιράζει» τζάμπα γουάι φάι, έχεις την πληροφορία στην τσέπη σου (τι τον θέλεις τον παρά; Η πληροφορία σου χρειάζεται …βασικά, …εκσυγχρονίσου…). Ζήλεψε και ο Πρωθυπουργός των Μεγάλων Επιτυχιών, θα σου δώσει (τυχεράκια) πανελληνίως γουάι φάι (τι στο καλό; Μια καφετέρια «μοιράζει» WF κι ένας κοτζάμ Πρωτοδεύτερος πολίτης της χώρας να μη συγκινείται να το …χαρίσει στο λαό;). Εδώ που τα λέμε, μοναδικέ μου, καλύτερα θα ήτανε να δώσει …προσφάι… Κανένα κολατσιό για τα παιδιά του σχολείου που φεύγουν από το σπίτι δίχως φαΐ και δίχως χαρτζηλίκι… Άντε μην τα πάρω τώρα και παρεκτρέψω το ινσπέξιον… ουφ… Αλλά, τι να κάνουμε; Να μην έχουμε το προσωπικό μας ι μέιλ; Θα υποχρεούμαστε από το νόμο να το δηλώσουμε, για να μας έρχονται τα μαντάτα από το ανοικονόμητο υπουργείο, αργότερα τα κατασχετήρια και ίσως… η …επιστράτευσή μας (αν είμαστε υπάλληλοι ΔΕΚΟ που πάει για ξεπούλημα κι εμείς απεργήσουμε). Έτσι είναι, …μοναδική μου αναγνώστρια, πρώτα να εκμοντερνιστείς, όπως βλέπεις τις διαφημίσεις, αυτές με τις χαρούμενες και το κινητό στο χέρι, που τις καθαρίζουν αυγά, κι ύστερα να σου περάσουν την αλυσίδα στο πόδι, αυτή με τη σιδερένια μπάλα …των καταδίκων… Κάθε αγκίστρι κρύβεται κάτω από μία …μοδάτη και νόστιμη …φορεσιά.
Το ινσπέξιον, όμως, αυτό, δεν έχει να κάνει με την κοινωνική ανάλυση της εξέλιξης των επικοινωνιών και της πληροφόρησης. Το ζήτημα είναι σοβαρότερο και άρα, …ως συνήθως, αόρατο. Άσπρο περιστέρι, έφυγες για …έρευνα κατάστασης κι επέστρεψες με καλό νέο. Σε έπεμψε ο Κύριος, με συγκεκριμένο σκοπό. Υπήρξες ορατός και υλικός φορέας μηνύματος, που, άντε, το πολύ πολύ να κουτσούλαγες την κουπαστή της κιβωτού. Σήμερα όμως, τα μηνύματα πέφτουν βροχή, που δέρνει τον πλανήτη, χειρότερη από κατακλυσμό, χειρότερη κι από σφαίρες σε «σπαγγέτι» δεκαετίας του ’60. Απλώς …είναι άυλος και αόρατος ο φορέας. Πρόκειται για ακτινοβολία, που ΕΚπέμπουν άνθρωποι για ανθρώπους, φορτωμένη με μηνύματα, από ζωτικής σημασίας, μέχρι …θανατηφόρας ηλιθιότητας. Δεν πονάει, αλλά από λίγο ως πάρα πολύ, βλάπτει. Καθόλου, αποκλείεται! (μάλλον για πολύ μεγάλη «κουτσουλιά» πρέπει να υπολογίζουμε, αλλά οι επιστήμονες, …ως συνήθως, σιωπούν) Υπάρχουν επιστημονικές μελέτες και ανακοινώσεις που κατά καιρούς …ξεφεύγουν, από φιλάνθρωπους επιστήμονες και ίσως αρκετά ανεξάρτητους ως και αρκετά φορτωμένους με τύψεις για την πρότερη σιωπή τους. Μαύρα τα μαντάτα, μοναδικέ μου, (ώστε, λοιπόν, αυτό είναι το «μαύρο φτερό» του μεγάλου Γκάτσου) αλλά μην τρομοκρατείσαι, γιατί ο άνθρωπος είναι άτιμο (με την καλή έννοια) είδος πάνω στον πλανήτη. Καταφέρνουμε να επιβιώνουμε ακόμα με τέτοιου είδους …πολιτισμό (αντύχημ), που αν επίσης καταφέρουμε να τρώμε περισσότερο «φρούτο προόδου» από «φλούδια και κουκούτσια» (όπως λέει και ο άλλος μεγάλος: ο Οδυσσέας), μάλλον θα την …ξεπηδήξουμε… Κακά τα ψέματα, όμως, οι απώλειες είναι μεγάλες. Το κακό έχει παραγίνει με αρρώστειες που οφείλονται στις ακτινοβολίες, κι ας μην το παραδέχονται πολλοί «επιστήμονες».
Οι ακτινοβολίες δεν είναι μόνον ανθρωπογενείς. Το ίδιο το Σύμπαν μάς ακτινοβολεί (κοσμική ακτινοβολία), ο ήλιος επίσης και όχι μόνον με το φως και τη θερμότητά του, αλλά και με ένα ευρύ φάσμα ακτίνων, ως και ακτίνες Γ (μπρρρρρ). Είναι και η γεωακτινοβολία, που ισοσταθμίζει τις άνωθεν προερχόμενες, και παρόλο που πρόκειται, στην ουσία, για ραδιενέργεια, μάλλον σε περισσότερο καλό μπορεί να αποβαίνει για όσους γνωρίζουνε ν’ αποφεύγουν τις …κακοτοπιές (άλλη ιστορία, που άμα γουστάρεις την ψάχνεις). Αυτές είναι οι φυσικές εκπομπές, που μας έχουν διαμορφώσει ως είδος διατηρήσιμο στη φύση, ίσως μας γερνούν σταδιακά, αλλά κανείς δεν είναι αθάνατος. Από την εποχή του Μαρκόνι κι εδώ, έχει αναπτυχθεί ένα καταιγιστικό συνονθύλευμα από ανθρωπογενείς ακτινοβολίες, που ο Θεός να βάλει το χέρι του. Και τι το τεχνολογικό δεν ακτινοβολεί… «για το καλό μας». Δεν θα σε κουράσω, μοναδικέ μου, με το διαχωρισμό ιονίζουσας και μη ιονίζουσας, αλλά, για πιάσε και απαρίθμησε από πόσες κεραίες, και συσκευές χωρίς κεραίες, γινόμαστε …σουρωτήρι. Ασύρματοι σε βουνά, σε αυτοκίνητα, σε καράβια (για τα ραντάρ που μας «σουβλίζουν» χωρίς λόγο, επιφυλάσσομαι) γι’ αργότερα. Κεραίες φορητής τηλεφωνίας (μην σε ακούσω να λες …κινητής…), που όχι μόνον τα βουνά έχουν αλλάξει (και όχι μόνον αισθητικά), αλλά πάνε να μας αλλάξουν και το χρώμα στα …σπυράκια μας, όταν τις εγκαθιστούν στις γειτονιές μας. Τι ύπουλοι που είναι, μωρ’ αδερφάκι μου… Τις καμουφλάρουν σε θερμοσίφωνες, σε μπουριά, σε πινακίδες κι άντε να τις ψυλιαστείς. Κεραίες τηλεόρασης, κεραίες ραδιοφωνίας, αναμεταδότες δορυφορικών εκπομπών, ηλεκρομαγνητικό πεδίο διανομής ρεύματος από καλώδια και μετασχηματιστές, μέχρι και …φούρνοι μικροκυμάτων φροντίζουν για την άνεση, την ασφάλεια και τη …υγεία του πολίτη. Σοβαρά. Ε, όσο να’ ναι, θα υπάρχουν και «παράπλευρες απώλειες», έτσι; Στα σπήλαια να γυρίσουμε; Όχι βεβαίως, αλλά… Υπάρχει ένα μεγάλο ΑΛΛΑ! Πρώτα πρώτα, όλα ξεκινούν από τον καταναλωτή. Το εμπόριο της πληροφορίας, το εμπόριο της διαφήμισης (και όχι η διαφήμιση του εμπορίου) υπερβαίνουν κατά πολύ σε χρήση τις αναγκαίες και αυτονόητα παραδεκτές πηγές ακτινοβολίας που υπηρετούν τον πολίτη. Παρακάτω, «όλα τα’ χε η Μαριορή, η κινητή τηλεφωνία της έλειπε…» όπως θα έλεγε και ο, επίσης, μεγάλος Χάρρυ Κλυνν. Χρησιμότατο το φορητό τηλέφωνο, χωρίς παραδείγματα που μπορεί να δώσει ο καθένας, αλλά και με τι ηλίθιο τρόπο το μεταχειρίζεται το 80% των συμπολιτών μας… Για παιδάκια που παίζουν πρόκειται ή για παιδικά μυαλά ενηλίκων, αν και για την πρώτη κατηγορία δεν είμαι και τόσο σίγουρος. Και πάλι τα παραδείγματα είναι περιττά. Έχω κι εγώ φορητό, αλλά δεν κάνω έτσι… Ακούω κι εγώ ραδιόφωνο, για να πούμε και κάτι πιο …ανώδυνο, αλλά δεν κάνω κι έτσι… «Ανώδυνο»; Ανώδυνη ήταν η ραδιοφωνία τότε με την δια νόμου επιβαλλόμενη μονοπωλειακή χρήση. Μετά, κατέρευσε το σύμπαν…
Θυμάμαι, στα νιάτα μου, πόσο πόναγε η απαγόρευση του να έχεις ραδιοφωνικό σταθμό και ακόμα πονάει το πετσί μου από τις «ξυλιές» των ανθρώπων του Νόμου της ..παράνομης Κυβέρνησης του …Πουλιού. Ελεύθερη Ραδιοφωνία… Χαρά Θεού… Πλουραλισμός και Ελεύθερη Έκφραση του Πολίτη… επιτέλους… και μετά, …κατέρευσε το σύμπαν. Είπαμε, ο ενδιαφερόμενος και …μερακλής πολίτης να μπορεί να παίζει τραγούδια, να κάνει αφιερώσεις, να σχολιάζει την παλιοκατάσταση, …Δημοκρατία γαρ. Από εκεί μέχρι το …επέκεινα, όμως, το πράγμα παραπάει. Ήταν η εποχή που εξελίχθηκε η τεχνολογία εκπομπής σε κύματα «εφ εμ». Τα FM έχουν ευθύγραμμη μετάδοση, πράγμα που σημαίνει ότι αν υπάρχουν βουνά και άλλα εμπόδια το κύμα δεν περνάει. Αυτό έκανε τους ερασιτέχνες να νοικιάζουν σε υψώματα για να πηγαίνει μακρύτερα και πλατύτερα το σήμα τους. Έλα ντε όμως που μας προέκυψαν και οι επαγγελματίες με τις διαφημίσεις που δίνανε τον παρά και, ως γνωστό, εν τη καταναλώσει το κέρδος… Ο νόμος έδινε δικαίωμα ελεύθερης ραδιοφωνίας για πέντε (5) βατ. (έτσι, ως μέτρο σύγκρισης) Ο «ραδιοφονιάς» ανέβαζε τα βατ σε 50 (πενήντα), για να τον πιάνουν και πίσω από τα βουνά. Κύριε ελέησον… Έβαζε και αναμεταδότες πάνω σε βουνά για περισσότερη κάλυψη. Δεν μας έφταναν οι …«κερατο…κεραίες» της Κρατικής Ραδιοτηλοψίας (αισθητικά και σε ακτινοβολία)… Ήρθε τότε κι η ώρα του «θαψίματος» του κρατικού σήματος μέσα στο λαβύρινθο της Εμπορικής Ραδιοφωνίας. Τι έκαναν οι τεχνικοί της κρατικής; Θα σκάσουμε τώρα; Υπερδεκαπλασίασαν την ισχύ των κεραιών κι ύστερα μου λες γιατί ο φιλεύσπλαχνος Κύριος δεν βάζει το χέρι του να σώσει τον άρρωστο, γιατί ως και μικρά παιδιά εμφανίζουν όγκους στον εγκέφαλο (Συνέδριο Ογκολόγων προ εικοσαετίας στον Μόλυβο), μου λες επίσης ότι δεν φτάνει πια ένας …Άγιος Σάββας. Ε, κοντά στο νου κι η γνώση… Θα μου πεις, μόνον η ραδιοφωνία τα κάνει αυτά; Τόσα και τόσα μετράγαμε προηγουμένως… Παράδειγμα ήταν, μοναδικέ μου, παράδειγμα των αλυσιδωτών δράσεων της πλεονεξίας ορισμένων, της ασύδοτης χρήσης ελευθεριών, της έλλειψης ελέγχου από τους αρμόδιους και της …διαπλοκής.
Πρόσεξε, μοναδικέ μου αναγνώστη, όταν λέμε διαπλοκή δεν εννοούμε μόνον προς το χρήμα. Αν όμως, τα πρώιμα χρόνια της Μεταπολίτευσης υπήρχε φόβος μεταξύ των πολιτικών (πάλι αυτοί) να θεωρηθεί κάποιος …χουντικός, επειδή θα επερωτούσε σχετικά με τα βατ των ραδιοσταθμών… Αν κανένας από τους οποιασδήποτε παράταξης κρατούντες δεν ήθελε να τα βάλει με τα τοπικά ΜΜΕ (αντύχημ), για να μην αποκλειστεί από την προβολή που του έκαναν για το έργο του… Αφού υπήρχε αρκετή έλλειψη σχετικών γνώσεων στις Αρχές, αλλά και έλλειψη σε μηχανήματα ελέγχου και στελέχωσης ελεγκτών… Βλέπεις πού μας έβγαλαν όλα τούτα… Γυρίζουμε στον καταναλωτή, τώρα, στη γυναίκα του και στο παιδί του. Μίλησέ τους για λελογισμένη χρήση του φορητού τους τηλεφώνου. Αμ, δεν τους λες καλύτερα ν’ αφήσουν το κρεβάτι τους και να κοιμούνται σε αχυρώνα με ψύλλους; Κολυμπάμε στη άγνοια, δεν είναι η κακή μας μοίρα. Επειδή μας θέλουν στην άγνοια, όμως, αν είμαστε μάγκες, δεν πρέπει να τους περάσει… Δεν πρέπει να ζούμε στην τύχη, γιατί πάντα μας προβάλλεται ένα «άσπρο περιστέρι», δήθεν για το καλό μας, αλλά ως πότε θα εθελοτυφλούμε, μη βλέποντας το «μαύρο φτερό»; Ο πληροφορημένος πολίτης είναι «οπλισμένος», γιαυτό και δεν του δίνουν την αληθή πληροφορία. Έχουν προσεχώς, για τον τόπο μας, ένα «άσπρο περιστέρι». Μπορείς, μοναδικέ μου, να το …ανθιστείς; Μπορείς να εντοπίσεις το «μαύρο του φτερό»; Για να δούμε, …τι πουλιά πιάνεις…
City Inspector
