Ψάχνεις τα
“Λαδάδικα”;
Στη Λαδόσκαλα, στην Κομνηνάκη, στη Μητρέλια, στη Μητροπόλεως, στο Πηγαδάκι, στην Κουμιδιά, στην Προκυμαία… εκεί θα ψηλαφίσεις τα ίχνη τους. Εκεί που 150 χρόνια πριν από σήμερα ο τόπος όλος μύριζε λαδίλα.
Εργάτες ξυπόλητοι κυλούσαν τα βαρέλια του λαδιού κυκλικά, ανάμεσα στους πεζούς φωνάζοντας. Αραμπάδες με άλογα έσερναν το βαρελίσιο φορτίο τους πάνω στα πλακόστρωτα σοκάκια με τους λαδωμένους αρμούς. Άνθρωποι, βαρέλια, κάρα, καρότσια κινούνταν με αξιοθαύμαστο συντονισμό ανάκατα με ήχους, θόρυβο, φωνές.
Εκεί που μέσα στα αμέτρητα μπουκαλάκια λαδιού των σκοτεινών γραφείων των εμπόρων και των μεσιτών ο μόχθος των αγροτών, μετασχηματίζονταν σε χρήμα για την υγεία, την προίκα της κόρης, την απόκτηση στέγης, την επιβίωση, τις σπουδές των παιδιών, την προκοπή. Όλοι δούλευαν για το λάδι και με το λάδι.
Παραγωγοί, μεσίτες, έμποροι, σαπωνοποιοί, ναυτικοί πράκτορες, καραβοκύρηδες, ασφαλιστές εργάτες, αχθοφόροι, καραγωγείς, βαρελάδες, σιδεράδες… όλοι είχαν μερίδιο ευθύνης και συμμετοχής στο πολύπλοκο ταξίδι του λαδιού από τους ελαιώνες στα τραπέζια των καταναλωτών των 5 ηπείρων.
Εκεί που όλοι οι εμπλεκόμενοι λειτουργούσαν ακολουθώντας άγραφους νόμους συνέπειας του διεθνούς εμπορίου. Που χωρίς νομοθετικό πλαίσιο κάλυπταν τους ρόλους ενός χρηματιστηρίου.
Πωλητές (παραγωγοί), αγοραστές (έμποροι), ενδιάμεσοι (μεσίτες), διαμόρφωναν τις τιμές, άδραχναν τις ευκαιρίες του ευρύτερου πεδίου των εξαγωγών, αγωνίζονταν για τη διάκριση της ποιότητας ανάμεσα στ’ αστέρια κι αστεράκια του διεθνούς εμπορίου. Στέρεη βάση τους ο “λόγος”, αρχές τους η συνέπεια, η τόλμη, η εξωστρέφεια, η ποιότητα, ο συνεχής εκσυγχρονισμός.
Έτσι κερδήθηκε το υψηλό επίπεδο αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης μέσα κι έξω από τα Λαδάδικα μέσα κι έξω από τη Λέσβο.
Εκεί λοιπόν που χτυπούσε η καρδιά της οικονομίας της Λέσβου και οι χτύποι της ακούγονταν στα πέρατα του κόσμου… εκεί να ψηλαφίσεις τα ίχνη τους.
