Περιβαλλοντικά αναγκαία η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και ευκαιρία για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη των νησιών.
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η Ημερίδα με θέμα “Πράσινα Νησιά και η Μετάβασή τους προς
την Κλιματική Ουδετερότητα”, η οποία διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Μεταφορών και Λήψης
Αποφάσεων του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών (ΤΝΕΥ) και το Εργαστήριο
Τουριστικών Μεταφορών, Υποδομών και Ανάπτυξης Προορισμών του Τμήματος Οικονομικής και
Διοίκησης Τουρισμού (ΤΟΔΙΤ), του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Η εκδήλωση φιλοξενήθηκε στο Ίδρυμα Ευγενίδου, την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου, και είχε ως
βασικό στόχο να αναδείξει τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για τα
ελληνικά νησιά στη μετάβασή τους προς την κλιματική ουδετερότητα. Παράλληλα, αποτέλεσε ένα
δυναμικό πεδίο ανταλλαγής απόψεων και βέλτιστων πρακτικών, με τη συμμετοχή
διακεκριμένων ακαδημαϊκών, εκπροσώπων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, καθώς και
εμπειρογνωμόνων στον τομέα των μεταφορών, του τουρισμού και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Στις συζητήσεις που ακολούθησαν, αναδείχθηκε η ανάγκη προώθησης καινοτόμων λύσεων και
πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών, με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
την κυκλική οικονομία, τις «πράσινες» μεταφορές και τη διαχείριση φυσικών πόρων.
Η επιτυχημένη αυτή διοργάνωση υπογράμμισε τη σημασία της διεπιστημονικής συνεργασίας και
της αλληλεπίδρασης μεταξύ πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, κρατικών φορέων και της κοινωνίας των
πολιτών, για την επίτευξη ενός πιο πράσινου και βιώσιμου μέλλοντος για τα ελληνικά νησιά.
Χαιρετισμοί
Οι εναρκτήριες ομιλίες των επίσημων προσκεκλημένων τόνισαν τη σημασία της διεπιστημονικής
συνεργασίας και της συμμετοχής της κοινωνίας για τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο μέλλον. Στην
εκδήλωση παρευρέθηκε ο Υφυπουργός Μεταφορών Βασίλειος Οικονόμου, ο οποίος ανέφερε στο
χαιρετισμό του: «Η δέσμευση της κυβέρνησης για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, τη μείωση
των εκπομπών ρύπων και την ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας στα νησιά μας είναι ισχυρή.
Πρωτοβουλίες όπως η “GR-eco Islands” και το παράδειγμα της Αστυπάλαιας, που πρωτοστατεί
στην ηλεκτροκίνηση, αποτελούν πρότυπα πράσινης ανάπτυξης. Μέσα από τα προγράμματα
«Κινούμαι Ηλεκτρικά», προσφέρουμε επιδοτήσεις έως 12.000€ για ηλεκτρικά οχήματα στα νησιά,
ενισχύοντας τις τοπικές κοινωνίες. Οι δράσεις μας βασίζονται στην καινοτομία και στη συνεργασία
με την τοπική αυτοδιοίκηση και την ακαδημαϊκή κοινότητα, καθώς πιστεύουμε ότι μόνο μέσω της
σύμπραξης μπορούμε να επιτύχουμε κλιματική ουδετερότητα και βιώσιμη ανάπτυξη. Συνεχίζουμε
να επενδύουμε στην ανάπτυξη πράσινων υποδομών, δίνοντας έμφαση στην ηλεκτροκίνηση και τις
«έξυπνες» τεχνολογίες μεταφορών». Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης,
Χρήστος Τριαντόπουλος τόνισε: ««Αποτελεί ανάγκη όλων, κρατών και πολιτών, να παραμείνουμε
προσηλωμένοι στη σημασία της πράσινης ανάπτυξης και στο μετριασμό των δυνάμεων εκείνων
που οδήγησαν στην κλιματική κρίση. Δεν είναι εύκολο. Είναι, όμως, απαραίτητο και αναγκαίο. Για
αυτό και η Κυβέρνηση κινείται εμπροσθοβαρώς όσον αφορά την προώθηση της πράσινης
ανάπτυξης». Χαιρετισμό απεύθυναν, μέσω video η Ζωή Ράπτη, Υφυπουργός Ανάπτυξης, η οποία
τόνισε τη σημασία της στήριξης μικρών νησιών μέσω της πρωτοβουλίας GR-eco Islands, με στόχο
την κοινωνική συνοχή και την οικονομική ευημερία, καθώς και η Έλενα Ράπτη, Υφυπουργός
Τουρισμού, η οποία παρουσίασε τη στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού για τη βιώσιμη
ανάπτυξη στον τουρισμό, δίνοντας έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και της ταυτότητας
των προορισμών. Χαιρετισμό απεύθυνε και ο Καθηγητής Ιωάννης Γκόλιας, Διοικητής Ιδρύματος
Ευγενίδου, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών μέσω
εκπαιδευτικών δράσεων, υποστηρίζοντας ότι η εκπαίδευση αποτελεί κεντρικό άξονα της πράσινης
ανάπτυξης. Ο Πέτρος Καβάσαλης, Αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
ανέδειξε τις πρωτοβουλίες του Πανεπιστημίου, όπως τη συνεργασία με το WPI Μασαχουσέτης και
τη δέσμευση για κατάργηση πλαστικών μιας χρήσης, ως παραδείγματα βιώσιμης καινοτομίας. Ο
Ιωάννης Ανδρουλάκης, Πρόεδρος Πράσινου Ταμείου επεσήμανε τον ιδιαίτερο ρόλο των ελληνικών
νησιών στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας, λόγω των μοναδικών χαρακτηριστικών τους.
Συμπεράσματα από τις Συζητήσεις
Κατά τη διάρκεια των πάνελ, συζητήθηκαν σημαντικά θέματα και παρουσιάστηκαν βέλτιστες
πρακτικές για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας:
Στο Πρώτο Πάνελ με θέμα «Ο Στόχος της Κλιματικής Ουδετερότητας: Προοπτικές & Προκλήσεις για
τα Νησιά» το συντονισμό είχε η Ελένη Θανοπούλου, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου και
συμμετείχαν οι: Θεοχάρης Τσούτσος, Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, ο Κωνσταντίνος
Κουτσογιάννης, Διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης στην ASPROFOS Engineering, ο Δημήτριος
Φραγκίσκος Λέκκας, Καθηγητής και Διευθυντής Εργαστηρίου Διαχείρισης Αποβλήτων, Τμήμα
Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ο Τακβόρ Σουκισιάν, Διευθυντής ΕΛΚΕΘΕ και Μαρία
Λεκάκου, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου. Παρουσιάστηκαν καινοτόμα επιστημονικά
εργαλεία για τη βιώσιμη διαχείριση της ενέργειας, αναδείχτηκε η σημασία της τεχνικής
διασύνδεσης των νησιών με στόχο την αποδοτική ενεργειακή πολιτική και τονίστηκε η ανάγκη
ενημέρωσης της κοινωνίας για τις θαλάσσιες πηγές ενέργειας.
Στο πάνελ με θέμα «Μεταφορές και Τουρισμός: ο ρόλος τους στην κλιματική ουδετερότητα των
νησιωτικών περιοχών», τον συντονισμό του οποίου είχε η Επίκουρη Καθηγήτρια Ιωάννα Παγώνη
του Τμήματος Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού, συμμετείχαν οι: Θανάσης Ζηλιασκόπουλος,
Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ, Ευάγγελος Μπεκιάρης, Διευθυντής ΙΜΕΤ και
ΕΚΕΤΑ, Αντιπρόεδρος ΕΚΕΤΑ, Ανδρέας Παπαθεοδώρου, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου,
Κώστας Ιατρού, Γενικός Διευθυντή, Hermes – Air Transport Organisation, Κωνσταντίνος
Τζεμπελίκος, Διευθύνων Σύμβουλος, Orphic Group και Κοσμάς Αναγνωστόπουλος,
Συγκοινωνιολόγος-Πολεοδόμος MSc, Διευθυντής CIVINET Greece-Cyprus.Οι ομιλητές ανέδειξαν τη
σημασία της υιοθέτησης βιώσιμων πρακτικών και ενσωμάτωσης της τεχνολογίας στον τουρισμό
και τις μεταφορές, με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Στο τρίτο πάνελ παρουσιάστηκαν Επιτυχημένες πρακτικές και μελέτες περίπτωσης από πράσινα
νησιά. Συντονίστρια ήταν η Αμαλία Πολυδωροπούλου, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου και
συμμετείχαν οι: Αντώνης Βουτσίνος, Προϊστάμενος Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Περιφέρειας
Νοτίου Αιγαίου, Ευάγγελος Φραγκάκης, Δήμαρχος Χάλκης, Γεώργιος Δανιήλ, Δήμαρχος
Οινουσσών, Νικόλαος Κομηνέας, Δήμαρχος Αστυπάλαιας, Θεόδωρος Λίλας, Αναπληρωτής
Καθηγητής, Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Νικόλαος
Γεώργιος Καραχάλης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού,
Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Άννα Μαρία Κοτρίκλα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Ναυτιλίας και
Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Οι δήμαρχοι Χάλκης, Οινουσσών και Αστυπάλαιας παρουσίασαν έργα όπως η ενίσχυση της
ηλεκτροκίνησης και η αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα συζητήθηκαν
προτάσεις για τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας σε βιώσιμες πρωτοβουλίες, με έμφαση στην
εκπαίδευση και τη συνεργασία.
Κατά την ημερίδα παρουσιάστηκαν 6 βασικές στρατηγικές για τη μετάβαση των πράσινων νησιών
στην κλιματική ουδετερότητα:
Αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (φωτοβολταϊκά,
ανεμογεννήτριες, γεωθερμία).
Βιώσιμη Διαχείριση Πόρων (κυκλική οικονομία, εξοικονόμηση νερού).
Βιώσιμες Μεταφορές (ηλεκτροκίνηση, δημόσια συγκοινωνία).
Έξυπνα Ενεργειακά Συστήματα (ψηφιοποίηση καταναλώσεων).
Ενεργειακή Αναβάθμιση Κτιρίων (θερμομόνωση, αποδοτικά συστήματα
ψύξης/θέρμανσης).
Συμμετοχή της Τοπικής Κοινωνίας (ενημέρωση και ευαισθητοποίηση).
Η εκδήλωση «Πράσινα Νησιά και η Μετάβαση τους προς την Κλιματική Ουδετερότητα»,
χρηματοδοτήθηκε από το Πράσινο Ταμείο στο πλαίσιο Εξωστρεφείς Δράσεις 2024. Την Ημερίδα
παρακολούθησαν περισσότεροι από 90 σύνεδροι με φυσική παρουσία, ενώ 127 ήταν οι μοναδικοί
χρήστες από διάφορα μέρη της χώρας που παρακολούθησαν την Ημερίδα μέσω του καναλιού
Δίαυλος. Οι εργασίες της Ημερίδας «Πράσινα Νησιά και η Μετάβασή τους προς την Κλιματική
Ουδετερότητα» είναι διαθέσιμες προς παρακολούθηση στο link
